KOKUNUN TARİHİ

Koku ve parfümün tarihi insanlık tarihi kadar eski. İlk insanlar kokuları mesaj gönderme aracı olarak kullanıyorlar. Soyut varlıklara ve sonraki dönemlerde tanrılara mesajlarını, kokulu bitkileri ateşe atmak suretiyle duman ve kokuyu göğe göndererek iletiyorlar. Tanrılara dumanla mesaj göndermek ya da şükran ve taleplerini iletmek için aromatik bitkilerin dal, yaprak, çiçek, reçine vb. kısımlarını ateşe atıyorlar. Dini törenlerde, ritüellerde kokuların bu şekilde kullanıldığı biliniyor.

“Parfüm” kelimesinin kökenine bakalım. “per” kelimesi “vasıtasıyla, aracılığıyla” anlamına, “fumum” kelimesi de “duman” anlamına gelmektedir. Bu da ilk parfümlerin, odun ve otların yakılmasıyla elde edilen hoş kokular olduğunu göstermekte aslında.

Sonrasında kiliselerde hem mesaj hem kokulandırma için tütsüler yakılıyor.

Kokuyu taşıyamadıklarını fark eden ilk insanlar yağ bazlı parfümler yapmaya başlıyor. Yüzlerce yıl yağ bazlı parfümler kullanılıyor. Kokulu bitkileri zeytinyağı benzeri yağlarda bekletiyor. Örneğin taç giyme törenlerinde bu kokular kullanılıyor. Bu yağları aynı zamanda güzelleşmek için de kullanıyorlar. Hoş kokulu kremler, merhemler o dönem kullanılan ilk kozmetikler aslında.

Tüm inanç sistemlerinde kokuların var olduğunu biliyoruz. Örneğin özellikle misk kokusu İslam’ın bir parçası gibi. Eski dönemlerde buhurdanlıklarda en çok mür ve frankincense yakılıyor.

PARFÜMÜ İLK KİM İCAT ETTİ?

Tarih boyunca hep yağ formunda olan parfümün dünyasına ilk alkolün girişi 1300'lü yıllar. Koku ile alkolün tanışması bu dönemde oluyor. Modern parfümü yani alkollü parfümü dünya ile tanıştıran Macarlar. 14. yy’da keşfedilen ve adına Macar suyu denilen bu iksir Avrupa’nın ilk alkol bazlı parfümü.

MACAR SUYU NEDİR?

Anlatılanlara göre Macar kraliçesi Elisabeth hayatının bir döneminde kendini güzel ve genç hissetmek için bir iksir istiyor. İşte bu iksir, üzüm alkolünün içine biberiye koyup bekletilerek hazırlanan, aslında bir biberiye tentürü oluyor. Kraliçe iksiri hem içiyor, hem sürüyor. Ve çok memnun kalıyor. Aynı zamanda hem içilen, hem sürülen hem de koklanan bu iksirin adı Macar suyu. Macar suyu tarihteki ilk alkol bazlı parfüm aslında.

Alkolün parfüme yerleşmesi 1700 lü yıllarda gerçekleşiyor. 1700 lerin sonunda bir İtalyan, Macar suyunu, ilave bitkiler ekleyerek geliştiriyor. Tarihteki ilk kolonya Kölnisch Wasser de böylece ortaya çıkmış oluyor.

Modern teknolojilerle artık hem doğal uçucu yağlar kullanılarak hem de sentetik esanslarla üretilen çok çeşitli parfümler mevcut. Parfümün atası olarak görebileceğimiz kolonya yaklaşık %2-4 esans oranına sahipken parfümlerde bu oran çok daha yüksek. Günümüzde artık EDP, EDT ve pure parfüm çeşitleri ile hem daha yoğun hem de çok daha kalıcı parfümler kullanabiliyoruz.