UÇUCU YAĞLAR VE GÜVENLİK

Doğal ürünleri kullanırken hep bir yanılgıya düşüyoruz. Doğal olanın hiç zarar vermeyeceğini düşünüyoruz ve sınırsız kullanabileceğimizi sanıyoruz. Hatta fazla fazla kullanmanın daha yararlı olacağına bile inanıyoruz.

Aromaterapide kullandığımız yağlarda da bu yanılgı oldukça tehlikeli sonuçlar doğurabiliyor. Özellikle uçucu yağlarda... Uçucu yağların üretimi sırasında yüzlerce kilo hatta bazen tonlarca bitkiden 1-2 kg saf yağ çıktığını düşünürsek, ne kadar yoğun farmakolojik etkileri olduğunu anlayabiliriz sanırım. Bu kadar yoğun özellikteki uçucu yağların güvenli kullanılması halinde çok büyük faydalarını görebilecekken, yanlış ya da aşırı kullanımı yarardan çok zarar getiriyor maalesef.

İşte bu sebeple uçucu yağların kullanımında dikkat etmemiz gereken temel bazı bilgileri paylaşmak istedik sizinle. Her uçucu yağın kendine özgü güvenli kullanım sınırları olması yanında bu genel bilgileri aklımızın bir köşesinde tutmamızda yarar var.


Aromaterapi yağları da dediğimiz uçucu yağlar, doğal aromatik bitkilerden çeşitli yöntemlerle elde edilen saf yağlar. Bitkilerin özü olan uçucu yağlar, yoğun farmakolojik etkilere sahip olduklarından, doğal olmalarına rağmen doğru şekilde kullanılmaz ve saklanmazsa yarar yerine zarar verebilir.

 

“Önce zarar verme” – Hipokrat


  • Güçlü, yoğun yapıları nedeniyle harici kullanım mutlaka seyrelterek olmalı. Lavanta, gül, çay ağacı uçucu yağları dışında cilde direkt kullanmıyoruz. Ciltte alerji, hassasiyet y da iritasyona sebep olabilirler. Genel oran vücut için %2, yüz için %1. Örneğin 100 ml tatlı badem yağı içine 40 damla kadar limon otu uçucu yağı damlatıp karıştırarak kendimize vücut bakım yağı yapabiliriz. Ya da 100 ml jojoba yağı içine 20 damla lavanta uçucu yağı damlatıp yüzümüz için serum hazırlayabiliriz. Bu genel bir kural olmakla beraber her uçucu yağın kendine özgü güvenli kullanım oranı bulunmakta. Uçucu yağı temin ettiğiniz yerden yağa özel bilgilere ulaşabilirsiniz. Çocuklarda (4-7 yaş) bu oranlar her zaman yarıya düşürülmelidir.
  • 3 yaş altı çocuklar, hamileler ve emzirenler uçucu yağ kullanmamalı. Yaşlılar, ilaç kullananlar ve kronik bir hastalığı olanlar, kullanmandan önce doktorlarına danışmalıdır. 

  • Tedavi amaçlı oral kullanımlar sadece doktor reçetesi ile olabilir. Doktor önerisi olmadan ağızdan uçucu yağ kullanımı kesinlikle önermiyoruz.
  • Bazı özel uçucu yağlarla ilgili uyarılar dikkate alınmalı. Örneğin okaliptüs uçucu yağının “okaliptüs globulus” türü 8 yaş altı çocuklarda önerilmez.

  • Narenciye grubu yağlar “fototoksik” özelliktedir. Güneşe çıkmadan önce kullanılmamalı, leke yapabilir. Bu gibi, uçucu yağa özel bilgileri uçucu yağı satın aldığınız yerden edinebilirsiniz.
  • Uçucu yağlar okside olmuşsa (ısı, ışık, oksijen kaynaklı) cildi tahriş edebilir. Bu yüzden saklama koşulları ve raf ömürleri çok önemli. Orijinal şişesinde (amber şişe), ağzı kapalı ve serin yerde saklanmalıdır. Şişe üzerindeki son kullanım tarihleri ve raf ömrü bilgileri mutlaka dikkate alınmalı.
  • Uçucu yağı satın alırken saf olmasına dikkat etmek yine büyük önem taşır. Tağşiş yağlar faydadan çok zarar getirebilir. Kullanacağınız tüm doğal yağlar gibi uçucu yağların da saf olmasına dikkat etmelisiniz. Başka ucuz yağlarla karışım halde satılanlar zarar verebilir.